Mapa strony


Przeprowadzenie doświadczenia Gilberta nad magnetyzmem indukcyjnym


  • Aby odtworzyć to doświadczenie potrzeba mieć nastepujące rzeczy:
    • Stosunkowo mocny podłużny magnes - magnesy w kształcie podkowy, lub magnesy ścienne nie mogą być użyte.

    • Statyw potrzebny do trzymania magnesu w pozycji pionowej - można uzżyć małe pudełko tekturowe z otworem, w którym może stać magnes, jak widac na rysunku.

    • Około 1 metra nitki do szycia z nożyczkami, by ją uciąć.

    • Dwa proste kawałki żelaznego drutu o dł. od 8 do 10 cm. - żadna z długości użytych w tym doświadczeniu nie musi być dokładna. Będą to wiszące pręty, a można je wykonać np. z drucianego wieszaka. Nie nadają się do tego doświadczenia igły, ani gwożdzie, gdyż są wykonane ze stali (żelazo z domieszką wegla) i kiedy dotkną magnesu, zachwują magnetyczność, choć prawdopodobnie nieznacznie. .

    • Okrągły gwóźdź, kawałek drutu (jeśli jest dość gruby), lub metalowy wkład do długopisu.

    • Taśma klejąca.
    Co trzeba zrobić::

    1. Uwaga: Podczas wykonywania doświadczenia lepiej nie mieć na ręce zegarka elektronicznego, bo nie powinien być blisko magnesu..

      Magnes powinien być umocowany w pudełku, lub staywie w pozycji pionowej z jednym biegunem do góry.

    2. (a) Żelazny drut trzeba pociąć i wyprostować..
      (b) Należy pociąć nitkę na kawałki o dł. ok. 5 cm.
      (c) Taśma ma być pocięta na kawałki o około 8 mm na 25 mm.

      Nitka i taśma mają być użyte do zrobienia małych pętli (ok. 1 cm.) służących do powieszenia drutów. Najpierw należy przykleić nitkę na końcu taśmy (rys. A), potem taśmę z nitką do drurtu i obwinąć wokół drutu. Następnie drugi koniec nitki przyłożyć po przeciwnej stronie i obwinąć go taśmą tworząc uszko (rys.B). Wystające końcówki można obciąć nożyczkami (rys. C).

    1. Jeden koniec nitki należy przywiązać do jednego uszka z drutem, a drugi do drugiego. Długość nitki między prętami powinna być około 50cm. W ten oto sposób otrzymamy dwa pręty drutu zwisające z dwóch końców nitki.

    2. Jeden koniec nitki należy przywiązać do jednego uszka z drutem, a drugi do drugiego. Długość nitki między prętami powinna być około 50cm. W ten oto sposób otrzymamy dwa pręty drutu zwisające z dwóch końców nitki.

    Następnie trzeba trzymać gwóźdź nieruchomo, aż pręty przestaną się kołysać i będą blisko siebie (do paru milimetrów). Potem trzeba je umieścić nad biegunem magnesu (zobacz rys.) i delikatnie obniżyć do magnesu i jeśli wszystko zostało dobrze wykonane, to pręty powinny się oddalić od siebie 2-3 krotnie. Nie jest to znaczny efekt i, w przeciwieństwie do powyższej ilustracji Gilberta, pręty będą w pozycji równoległej nie tworząc katą.

    Kiedy pręty zostaną odsunięte, to zaczną się razem ponownie poruszać i eksperyment może być powtórzony.

    Następny rozdział:   Magnetyzm po Gilbercie do 1820 roku


    Powrót do spisu treści

    Autor i kurator:  Dr. David P. Stern
         Kontakt: Dr.Stern:   audavstern(malpa)erols.com .

    Jan Motyka, były student slawistyki Uniwersytetu Sląskiego, a obecnie zamieszkały w Stanach Zjednoczonych przetłumaczył (w wielkim pośpiechu) tę stronę na język polski. Ewentualne uwagi co do przekładu, a nawet braku znaków diakrytycznych, lub właściwego użycia terminologii proszę kierować na: e-mail: jmotyka_(malpa)excite.com , (jmotyka_(malpa)excite.com), by mogły być skorygowane.

    Last updated 20 November 2003